Anal Pruritus (Kaşıntı) Nedir?

Anal pruritus (kaşıntı) makat bölgesinde ortaya çıkan şiddetli, rahatsız edici, günlük yaşamı olumsuz etkileyen kronik hale gelebilen bir sorundur. Genel toplumun %1-5’ini etkiler. Erkeklerde kadınlara göre 4 kat daha fazladır. Genellikle 40-60 yaş arasında görülür. Kendi başına bir hastalık olmaktan çok anorektal hastalıkların bir semptomudur.

Anal Kaşıntı Nedenleri

Makat bölgesinde kaşıntı birçok nedenle ortaya çıkabilir.

• Kaşıntı sadece psikojenik nedenlerle ortaya çıkabileceği gibi,
• Tuvalet sonrası aşırı temizlik, kullanılan sabun ve kimyasalların oluşturduğu deri tahrişi
• Dışkılama sonrası anüsün aşırı ve sürterek temizliği, makatın nemli kalması, tuvalet kağıtlarının partiküllerinin deride kalması
• Naylon iç çamaşırları kullanılması ve iç çamaşırlarındaki deterjan atıklarına bağlı olabilir.
• Baharatlı yiyecekler, fındık, domates gibi bazı allejen gıdalar veya ilaçlar irritasyon yapıp kolonun mukus salgısını ve motilitesini arttırıp kaşıntıya yol açabilir.
• Kıl kurdu vb. gibi paraziter hastalıklar, anal bölgede akıntı, nemlilikle giden anal fistül, fissür ve hemoroid gini anal bölge hastalıkları
• Crohn hastalığı, ülseratif kolit, prolapsus, mukus salgılayan polipler anal kaşıntıya yol açabilir.
• Mantar hastalıkları, liken planus ve  psoriasis gibi bazı deri hastalıkları
• Anal condylomlar, anal bölge kanserleri gibi sorunlara bağlı olarak anal kaşıntı ortaya çıkabilir.

Makat kaşıntısı Nasıl Teşhis Edilir?

Muayenenin yanı sıra tanı amaçlı çeşitli tetkikler istenebilir. Altta yatan olası nedenlere ve deri dokusunda yarattığı bozulmalara göre hastalığın şiddeti saptanabilir. Anoskopi, rektoskopi, sigmoidoskopi, kolonoskopi, dışkı analizi, deri biyopsisi ya da alerji testi gibi çeşitli tanı yöntemleri uygulanır.

Makat Kaşıntısı Nasıl Tedavi Edilir?

Makat kaşıntısının tedavisi için öncelikle altta yatan sorunun tam olarak saptanması gerekir. Tedavide öncelikle altta yatan unsurların çeşitli testlerle belirlenmesi ve tedavi edilmesi gerekir.

Bunların dışında tam olarak sebep saptanamadığında tedavide steroid içeren / kortizonlu kremler çok kısa süreli kullanılabilir. Ayrıca çinko-oksitli pomatlardan yararlanılabilir.

Makat kaşıntısını önlemek için genel önlemler:

• Yüksek lif içeren gıdalarla beslenmek, kabız olmamaya dikkat etmek ve bol sıvı tüketmek
• Anüs bölgesini düzenli olarak ılık su ile yıkamak
• Kaliteli tuvalet kağıdı ile bölgeyi tahriş etmeden kurulamak
• Bol pamuklu hava alan giysi ve iç çamaşırı kullanmak
• Dışkılamadan sonra hijyene uygun olarak anal bölgeyi temizlemek gerekmektedir